Aktualne i zapowiedzi

Społeczny Ogród Zmysłów – projekt botaniczno-artystyczny

Dr Lisa Nisbet, psycholożka z Trent University w Kanadzie, która od lat bada wpływ ogrodnictwa na zachowanie człowieka, przekonuje, że najbardziej pozytywny efekt natury to uregulowanie hormonów, a zwłaszcza obniżenie poziomu kortyzolu. Gdy w organizmie zmniejsza się ilość kortyzolu, uspokajamy się, spada nam ciśnienie krwi, rozluźniają się mięśnie, a oddech staje się głębszy. Badaczka twierdzi ponadto, że to właśnie relacyjny aspekt hortiterapii najmocniej wpływa na lecznicze właściwości przyrody. „Jeśli człowiek czuje, że jest częścią świata naturalnego albo z nim w jakiś sposób współpracuje, jak podczas uprawy ogródka, będzie miał większe korzyści z obcowania z naturą: częstsze poczucie szczęścia, spełnienia i satysfakcji z życia. Najlepiej więc traktować przyrodę, czyli kwiaty, drzewa oraz rośliny, które hodujemy, jak naszych partnerów”.

Zapraszamy do nowego projektu, stworzonego z myślą o kontakcie z naturą i jej zbawiennego wpływu na naszą kondycję psycho-fizyczną. Projekt “Społeczny Ogród Zmysłów” zakłada powstanie ogrodu społecznego na terenie Galerii Sztuki Współczesnej BWA w Katowicach oraz realizację cyklu wydarzeń towarzyszących: warsztatów edukacyjnych i spacerów botanicznych. Głównym celem projektu jest stymulacja zmysłów, które mają bezpośredni i pośredni wpływ na kondycję psychiczną, intelektualną i ruchową człowieka. Ogrodoterapia pozwala przywrócić poczucie wewnętrznego ładu i bezpieczeństwa, a także uporać się z chaosem i niepokojem, które często towarzyszą nam w codzienności. Celem projektu jest również jest wprowadzenie refleksji nad metodami tworzenia wspólnotowości. Poprzez działania ogrodniczo-społeczne będziemy się skupiać na ukazaniu siły dobrych intencji, współpracy, życzliwości jako niezbędnych narzędzi do integracji społecznej oraz podtrzymywania stosunków międzyludzkich. Efektem warsztatów będzie stworzenie wspólnego ogródka, będącego metaforą konstrukcji wspólnoty i rzeczywistości społecznej.

Idea i koordynacja projektu – Aneta Zasucha i Olga Kasztelewicz

HARMONOGRAM DZIAŁAŃ
17 sierpnia godz. 12:00-14:00 warsztaty sensoryczne dla dzieci i młodzieży pt. „Zapach ziemi po deszczu”
W kulturze zdominowanej przez obraz, zmysły inne niż wzrok często spychane są na dalszy plan. Tymczasem to współdziałanie wszystkich pięciu pozwala na harmonijny rozwój i pełne doświadczanie świata w całej jego złożoności. Natura stwarza nam do tego doskonałe warunki. Dlatego korzystając z letniej obfitości roślin i przymykając na chwilę oczy, będziemy wąchać, słuchać, smakować i dotykać. Porozmawiamy także o tym skąd się bierze żywność i jak uprawiać własne warzywa w mieście.
Prowadzenie
Barbara Lubowiecka – absolwentka Kulturoznawstwa na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach i Florystyki na Uniwersytecie Rolniczym w Krakowie. Realizuje projekty florystyczne, prowadzi warsztaty. Ogrodniczka – amatorka, miłośniczka dzikich zapylaczy, popularyzatorka idei zrównoważonej florystyki i terapeutycznego potencjału ogrodnictwa w zgodzie z naturą

18 sierpnia godz. 12:00-14:00 warsztaty dla dzieci i młodzieży pt. „Projektowanie zero-waste”
Warsztaty skupione będą wokół projektowania ubioru i skierowane do dzieci i młodzieży. Opowiemy o sposobach przetwarzania (upcyclingu i recyclingu) starych lub zniszczonych ubrań i wykorzystywaniu niekonwencjonalnych materiałów w modzie. Podczas zajęć uczestnicy będą mogli zaprojektować wybrane akcesoria, które następnie wykonają ze starych ubrań, skrawków materiałów i innych elementów, wykorzystując techniki patchworkowe.
Prowadzenie
Grzegorz Łabuda
– projektant kostiumu i ubioru, studiujący obecnie design w Carnegie Mellon University w Pittsburghu w USA.

27 września godz. 11:00, warsztaty botaniczno-artystyczne dla dzieci pt. „Rzuć i uciekaj!”. Warsztaty będą opowieścią o Green Guerillas. Zainspirowani zieloną partyzantką przygotujemy kule z nasionami oraz skonstruujemy urządzenia dzięki którym nasiona będą przemierzać niesamowite kilometry. Zadaniem uczestników będzie przygotowanie takiego zestawu urządzeń, aby nasiona przemierzyły jak najdalszą drogę.
Prowadzenie
PRACOWNIA SEZONOWA (Joanna Zdzienicka-Obałek i Paweł Szeibel)

Paweł Szeibel – ukończył studia na Wydziale Artystycznym Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach. W latach 2006–2007 studiował na Universidad de Castilla-La Mancha w Hiszpanii. Tworzy obrazy, warsztaty, akcje społeczne oraz instalacje w przestrzeni miejskiej. W sztuce sięga do obszarów zarezerwowanych dla botaników i ogrodników.
Joanna Zdzienicka-Obałek – artystka, absolwentka ASP w Katowicach, w swojej twórczości często wykorzystuje elementy natury. Od października 2016, wspólnie z Pawłem Szeiblem prowadzi projekt badawczy „Pracownia Sezonowa” na ASP w Katowicach.

28 września godz. 10:00–16:00 tworzenie ogrodu społecznego
Ideą akcji jest realizacja działań kolektywnych i wspólnotowych wraz z mieszkańcami Katowic oraz gośćmi Galerii Sztuki Współczesnej BWA. Do wspólnego tworzenia ogrodu społecznego zaproszone zostaną dzieci, młodzież i osoby dorosłe. Stworzona zielona przestrzeń stanie się narzędziem do nawiązywania relacji społecznych i miejscem spotkania aktywistów i animatorów pracujących ze społecznościami. Projekt będzie kontynuowany w dłuższej perspektywie czasu. Jego założeniem jest zaszczepienie sympatii do ogrodnictwa i wiedzy w tej tematyce. “Społeczny Ogród Zmysłów” stanie się miejscem warsztatów, eksperymentów, wspólnych działań, zabawy z ziemią i roślinami. Miejsce to nabierze charakteru sensorycznego, oddziaływającego na wszystkie zmysły.
Prowadzenie
Aneta Zasucha
– edukatorka sztuki, animatorka kultury, arteterapeutka. Absolwentka Wydziału Artystycznego na Uniwersytecie Śląskim, studiów podyplomowych „Arteterapia” na Wydziale Etnologii i Nauk o Edukacji na tej samej uczelni oraz studiów podyplomowych „Ajurweda – holistyczna koncepcja zdrowia” w Centrum Terapii Holistycznych GWSH Katowice. Pracuje w Galerii Sztuki Współczesnej BWA w Katowicach gdzie opracowuje autorskie działania i projekty edukacyjno-artystyczne i arteterapeutyczne dla dzieci i dorosłych łączące pracę warsztatową z wykorzystaniem różnych form ekspresji. Redaktorka i współautorka tekstów książek o edukowaniu poprzez sztukę. Stypendystka MKiDN (2020).
Olga Kasztelewicz – animatorka społeczna, koordynatorka działań edukacyjno-kulturalnych i społecznych na rzecz osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. Absolwentka Uniwersytetu Papieskiego im. Jana Pawła II w Krakowie (kierunek: Historia Sztuki) oraz Uniwersytetu Karola w Pradze. Stypendystka MKiDN (2020). Pracuje w Galerii Sztuki Współczesnej BWA w Katowicach w Dziale Programowym. Inicjatorka licznych projektów kulturalnych aktywizujących osoby z niepełnosprawnościami.

29 września godz. 11:00 warsztaty pt. „Jadalne rośliny”
Warsztaty w formie spaceru edukacyjnego z zakresu roślin jadalnych i leczniczych. Nauczymy się rozpoznawać wybrane gatunki, omówione zostaną także ich właściwości oraz możliwości wykorzystania surowców w kuchni i lecznictwie. Dzięki nabytej wiedzy w praktyce i samodzielnie określisz i zbierzesz jadalne rośliny. Będziemy wspólnie spacerować w poszukiwaniu jadalnych kwiatów. Uczestnicy przekonają się osobiście o znaczeniu sezonowości: skupiając się na zbiorach poszczególnych miesięcy na przestrzeni roku. Spacer taki obejmuje rozpoznanie roślin (grzybów, porostów) i opowieści o nich z zakresu: zielarstwo, ziołolecznictwo, dzika kuchnia, wierzenia/gusła, medycyna ludowa.
Prowadzenie
Agata Zaskórska
– zielarka, fitoterapeutka i edukatorka. Zielarstwem, przetwórstwem i wiedzą o ziołach zajmuje się już ponad 10 lat. Swoją wiedzę i praktykę zdobyła m.in. w Akademii Terapii Naturalnych we Wrocławiu, Zielarni Primum non nocere w Gliwicach, Centrum Terapii Naturalnych Hagalaz we Wrocławiu, Centrum Naturoterapii ATYDE w Kudowie Zdroju. Członkini Polskiego Towarzystwa Zielarzy i Fitoterapeutów.

29 września godz. 17:00, miejski spacer botaniczny
Podczas spaceru zapoznamy się z mnóstwem znanych i mniej znanych gatunków, porastających nasz betonowy krajobraz. Wcielimy się w rolę prawdziwych detektywów, którzy wśród kamiennych płyt chodnikowych i betonowych zabudowań będą tropić gatunki roślin, które jeszcze nie zostały ujarzmione przez cywilizację. dr Waldemar Szendera zrealizuje miejski spacer botaniczny, podczas którego uczestnicy dowiedzą się o miejskich roślinach miododajnych, roślinach tzw. runa, dzikich roślinach jadalnych – o tym jak je rozpoznawać i chronić.
Prowadzenie
Waldemar Szendra
– doktor nauk biologicznych, ukończył studia doktoranckie na Uniwersytecie Śląskim na Wydziale Biologii i Ochrony Środowiska oraz studia podyplomowe z zakresu Człowiek i Środowisko w Warunkach Antropopresji. Jest twórcą i kierownikiem Śląskiego Ogrodu Botanicznego w Mikołowie Mokrem.

Więcej informacji o projekcie oraz zapisy na warsztaty: edukacja@bwa.katowice.pl

Zobacz także

„Wymiennik 2” — druga część bestsellerowego przewodnika po sztuce w edukacji

Redaktorka, Aneta Zasucha zachęca do zajrzenia do środka i wykorzystania treści w praktyce!

Wymiennik — inspiracja do ulepszania edukacyjno-artystycznej pracy

Publikacja jest efektem spotkań ze wspaniałymi artystami, edukatorami, animatorami, pedagogami. Jest platformą wymiany, która wypuszcza w obieg otwarty wartościowe praktyki i metody.